Kan bağışı nedir, nasıl yapılır?

Kan bağışı, gönüllü ve kan bağışına uygun bir bağışçıdan ( donör) alınır. 18-65 yaş arasında, vücut ağırlığı 50 kg üzerinde sağlıklı kişiler bağış yapabilirler. Bir seferde 400-500 ml arasında kan alınmaktadır, bu miktar, toplam kan hacminin sadece %7.5 – 9’u kadardır.

Bir kadın yılda 4 ünite kanı, bır erkek ise 6 ünite kanı rahatlıkla bağışlayabilirler, bağışlar arasında en az 8 haftalık bir süre geçmelidir.

Kan bağışlamak için kan merkezlerine başvurulduğunda bir form doldurulur. Burada kaydedilen kişisel bilgiler gizli olarak tutulur. Tansiyon ölçülerek genel bir muayene yapılır. Kan vermeye engeli bulunmayanlardan tamamen steril şartlar altında ve kan almakta uzmanlaşmış personel tarafından yaklaşık 10 dakikalık süre içinde kan alınır. Yiyecek ve içecek ikramı ile birlikte 15-20 dakikalık bir dinlenme süresinin ardından kan verme işlemi tamamlanır. 30-45 dakika süren bir bağış.

Kan verme işlemi sırasında bağışçıya hastalık bulaşması tehlikesi bulunmamaktadır.

Kan bağısına bağlı olarak seyrek de olsa baygınlık, soğuk terleme, bulantı gibi geçici ve önemsiz reaksiyonlar görülebilir. Kan bağısı yapanlar, kan gruplarını, hemoglobin miktarlarını öğrenirler. Ayrıca kendilerinde Hepatit B, Hepatit C, Sifiliz ve AIDS bulunup bulunmadığını da öğrenirler.

Bağışlanan kanlar nasıl kullanılır?

Toplanan kanlar uygun koşullar altında saklanarak çeşitli formlarda tüketilir. Bir kısmı tam kan olarak kullanılırken bir kısmı çeşitli kan ürünleri yapımında kullanılır. Alyuvarlar, akyuvarlar, trombositler ayrı ayrı hazırlanırlar. Kanın sıvı kısmı (plazma) da atılmaz, bundan da çeşitli hastalıklarda yararlanmak üzere plazma solüsyonları hazırlanır. Sonuç olarak bağışlanan kanın her damlası kullanılır ve kan ürünleri sayesinde bir bağışçının verdiği kan yalnızca bir hastanın değil birçok hastanın yaşamını kurtarır.

Bağıştan sonra Dikkatli olun !

Eğer ( soğuk algınlığı, ates, gastroenterit) hastalık belirtisi varsa 15 güne kadar bir şeyler işaret etmek veya verilen herhangi bir bilgiyi değiştirmek istiyorsanız, EFS ( Etablıssement Françaıs du Sang) veya bulunduğunuz ülkenin bir kan verme merkezi ile telefonda temasa geçmelisiniz: bir hastanın sağlık durumu söz konusu.

Genel bir bilgi eksikliği ve duyarsızlık dikkati çekmektedir. Her şeyden önce kan bağışı yapacak kadar kanı bulunmayanlardan zaten kan alınmamaktadır. Ayrıca kan verme sırasında bir hastalık bulaşma tehlikesi de bulunmamaktadır. İğneden korkmak kan alınma sırasında lokal anestezi talep etmekle aşılabilir. Bu nedenler iyi bir bilgilendirme ile ortadan kolaylıkla kaldırılabilir. Ancak « ihmal etmek » veya « bir yakınıma gerekirse, veririm » yaklaşımlarının ortadan kaldırılması tamamen toplumsal kültür ve duyarlılıkla ilgilidir ve kolayca yenilmesi ne yazık ki oldukça güç görünmektedir.

Tıp terimleri:

Donör: Kan,organ yahut doku veren kişi
lokal anestezi : Sadece girişim yapılacak bölge uyuşturulur, hastanın bilinci yerindedir anestezi yapılan bölgede ağrı hissedilmez.
Gastroenterit: İshalle seyreden mide barsak iltihabı.
Trombositler : Kanda bulunan disk şeklindeki hücreler, bir kanama olduğu zaman kanın pıhtılaşmasına yardım ederler.

Poyraz Gülay

www.emedyaturk.com